آناليز ريشه خرابيها RCFA یا RCA

شماره هشتم مجله اطمینان آنالیز علل ریشه ای خرابی RCA

شماره هشتم مجله اطمینان با محوریت آنالیز علل ریشه ای (RCA)

DMAIC RCA

استفاده از متد DMAIC در آنالیز دلایل ریشه ای (RCA)

DMAIC

 

 موسسه قابلیت اطمینان ARMS متد بسیار معروف DMAIC را برای استفاده در آنالیز دلایل ریشه ای (RCA) معرفی کرده است. این متد در پروژه های شش سیگما به منظور بهبود کاربرد بسیار فراوانی دارد که در اینجا نیز با نگاه بهبود به پروژه آنالیز RCA این متد معرفی شده است. سرفصل های آن به شرح زیر است:

مرحله یک: تعریف (تعیین اهداف و رویه ها)

  1. 1- تعیین اهداف
  2. 2- تعریف نقش ها و مسئولیت ها
  3. 3- انتخاب و آموزش تیم RCA
  4. 4- جمع آوری کامل شواهد

مرحله دو: اندازه گیری (جمع آوری داده ها و ارزیابی اهمیت آنها)

  1. 1- نگهداری شواهد در صحنه
  2. 2- مصاحبه با شاهدان
  3. 3- شروع نقشه برداری داده ای
  4. 4- مرور مستندات

مرحله سه: تحلیل (انتخاب روش تحلیل RCA)

  1. 1- تعریف مساله
  2. 2- مشخص کردن دلایل و آثار مشاهده شده
  3. 3- مشخص کردن راه حل های موثر
  4. 4- انتخاب بهترین راه حل

مرحله چهار: بهبود (تعیین استاندارد برای گزارشات)

  1. 1- نوشتن گزارشات هدفمند
  2. 2- تهیه پروپوزال
  3. 3- مدیریت سیستم رهگیری نتایج برای پیاده سازی بهترین راه حل ها و اقدامات
  4. 4- به اشتراک گذاری یافته ها

مرحله پنج: کنترل (اندازه گیری موفقیت برنامه ها)

  1. 1- تهیه نقشه فرایند کسب و کار
  2. 2- تهیه برنامه استاندارد رهبری

 

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.

آنالیز ریشه خرابی ( RCA )

هفت گام جهت اجرای موفق آنالیز ریشه خرابی ( RCA )

RCA

هفت گام جهت اجرای موفق آنالیز ریشه خرابی ( RCA )

 

1 –  تشریح واقعی خرابی

خرابی را با تمام علائم ظاهری و مشاهدات آن تشریح نمائید. انجام اینکار در تعیین ریشه خرابیها و یافتن پاسخ مناسب برای خرابی مورد نظر بسیار با اهمیت میباشد . از اپراتور ماشین بخواهید تا کلیه نشانه ها و علائمی را که در هنگام بروز خرابی مشاهده نموده است ، برایتان بنویسد .

 

2 –  تعیین رخداد فیزیکی خرابی

گام اول در تحلیل خرابی آنست که رخداد فیزیکی خرابی را تعیین نمائید . برای مثال اگر لامپ خاموش میباشد ، بهتر است رخداد خرابی را ” خاموشی لامپ ” عنوان نمائیم . اگر نبود الکتریسیته در مدار لامپ را  برای رخداد خاموشی لامپ تعریف نمائیم رخداد فیزیکی خاموشی لامپ بصورت دقیقتری تعریف گردیده است .

 

3 –  تعیین جزئیات خرابی با استفاده از سوالات ( چه چیزی ، چه وقت ، چه مکانی ، چگونه و چه میزان )

نکته حائز اهمیت در بررسی خرابیها آنست که ریشه و طبیعت بروز خرابیها شبیه هم نمیباشد. در بررسی هرخرابی ذهنیات مربوط به خرابیهای مشابه را فراموش نمائید . ممکن است رخداد دو خرابی شبیه هم باشد اما احتمال اینکه ریشه بروز خرابیها متفاوت باشد بسیار زیاد است .

 به همین خاطر پیشنهاد میگردد که با کمک 5 چرا جزئیات خرابی را تعیین نمائید .

 

4 –  تشکیل تیم کاری جهت بررسی خرابی

دریافت ورودیهای مختلف برای یک خرابی بسیار مفید خواهد بود. هرشخص ممکن است نگاه جدیدی به خرابی مورد نظر داشته باشد . در این رابطه با تشکیل جلسه ، نظرات پرسنل تولید و نت ( در رسته های کاری مختلف ) را جمع آوری نمائید .

 

5 –  بررسی کلیه علل احتمالی بروز خرابی

بررسی سوابق تعمیراتی گذشته در زمینه خرابی مورد نظر ممکن است که مفید باشد اما شما باید خود را محدود به سوابق گذشته ننمائید. کلیه علل احتمالی بروز خرابی باید مورد بررسی قرار گیرد.

 

6 – تعیین علل منطقی در بروز خرابی مورد نظر و اقدام جهت حذف علل مشخص شده

در فرایند آنالیز خرابی لازمست تا کلیه علل احتمالی بروز عیب مدنظر قرار گیرد. دانش ، مهارت و تجربه برای شناسایی علل منطقی بروز عیب از بین فهرست علل بالقوه لازم میباشد . بنابراین اعضاء تیم کاری شما باید سه فاکتور فوق الذکر را برای خرابی مورد نظر دارا باشند. بعد از تعیین علل منطقی بروز عیب ، باید اقدامات لازم انجام پذیرد . بعنوان مثال برای مثال ذکر شده در بند 2 ، اگر یکی از علل نرسیدن الکتریسیته به لامپ ، سوختن فیوز باشد ، آنگاه اقدام اجرایی کنترل وضعیت فیوز میباشد. درصورت سالم بودن فیوز شما میتوانید علل دیگر را مورد بررسی قرار دهید.

 

7 – اگر مشخص کردید که علت بروز خرابی ، عامل انسانی میباشد ، آنرا از علل فیزیکی جدا نمائید .

اگر در هنگام بررسی علل بروز خرابی مشخص شود که عامل انسانی در بروز مشکل نقش داشته است ، آنگاه لازمست که فاکتور انسانی را از فاکتورهای فیزیکی جدا نمائید. در این حالت بهتر است که به ادامه بررسی علل بروز خرابی پرداخته و عامل انسانی را بعنوان یکی از پارامترها در کنار سایر علل در نظر داشته باشید.

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.

روش نلمز در RCFA

توضیحی پیرامون روش نلمز در آنالیز علل ریشه ای خرابی

Nelmz-Mpedia.ir

روش آقای رابرت نلمز منطبق بر تئوری دومینو می باشد. بدین صورت که خرابی یا سانحه به مثابه یک فیلم نگاه میشود. منتها از آخر به اول و در آن به دنبال دلایلی هستیم که در پایان موجب بروز اتفاق مورد نظر می شوند. روش نلمز در تحلیل خرابی ها بسیار کاربردی است و می توان در سوانح نیز به خوبی مورد استفاده قرار گیرد.

در این روش 4 لایه علل وقوع مورد بررسی قرار می گیرد:

1- علل فیزیکی

2- علل انسانی

3- علل پنهان

4- علت اصلی

در روشهای معمولی آنالیز سانحه دو مرحله علل فیزیکی و انسانی موردواکاوی قرار میگیرد، اما در همین جا متوقف می شویم و جلوتر نمیرویم. در ریشه یابی علل در رده های مختلف از فهرست دلایل زیر می توان استفاده کرد:

1- ریشه های فیزیکی : بار اضافی،

فرسودگی و خستگی ناشی از عوامل حرارتی و مکانیکی،
نابالانسی
خوردگی و فرسایش
تاثیرات جوی
کیفیت نامناسب وسیله حمل و نقلی
2- ریشه های انسانی:

فراموشی
اشتباه در انتخاب اجزا
خطا در تست
نادیده گرفتن عیوب و پذیرفتن مشکلات
اطلاعات ناکافی پرسنل
3- ریشه های پنهان:

عدم مالکیت
خشنودی از خود
ارتباطات ضعیف
شغل نامطلوب
فقدان یا نقص رویه های دستورالعمل
عدم آموزش
فقدان مشخصات فنی
محرک های ناگهانی
ابزار نامناسب
اولویت بندی اشتباه
در پست‌‌های آینده مطالب بیشتری در رابطه با روش نلمز خواهیم نوشت.

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.

 

 

فعالیت‌های پیشگیرانه

تئوری پنجره شکسته و فعالیت‌های پیشگیرانه

Broken-window

 

 

به چند سوال زیر فکر کنید؟ این سوالات را در محیط‌های کارگاهی و در میان پرسنل نت زیاد می‌شنوید:

1-     آیا این همه دردسر برای ایجاد نظام آراستگی محیط کار(5S) ارزش و بازدهی دارد؟

2-   این همه تاکید بر نظام آراستگی میز و دفتر بنده در حقیقت توهین به شعور ماست، یعنی خودمان نمی‌توانیم نظم و ترتیب دفتر خودمان و کارگاهمان را تشخیص دهیم؟

3-     بعد از بیست سال سابقه کار اینقدر خبره کار شده‌ایم که نیاز به هیچ ابزار ایمنی نداریم.

4-     پیشگیری از وقوع حادثه با چه هزینه‌ای؟ در حقیقت هر زمانی اتفاق و حادثه‌ای در کارگاه اتفاق افتاد خودمان رفع و رجوع می‌کنیم.

5-     از زمان نصب این تجهیز من اپراتور آن بوده‌ام و تعمیراتش را انجام داده‌ام، نیاز به این همه کار اضافی نیست. (PM و PdM)

خوب، به این تئوری توجه کنید:

در سال 1960 نیویورک یکی از بدترین شهرها از لحاظ جرم و جنایت بود. 2 روانشناس بر روی میزان جرم در ایستگاه‌های متروی نیویورک شروع به مطالعه کردند. دریافتند عمده کسانی که بدون بلیت وارد مترو می‌شوند و در ایستگاه‌ها ایجاد مشکل می‌کنند، از پنجره‌های شکسته ایستگاه‌ها وارد مترو شده‌اند.

ساختمانی را با تعدادی شیشه شکسته در نظر بگیرید. اگر پنجره ها تعمیر نگردند باعث توجه خرابگرها میشوند تا تعداد بیشتری از پنجره ها را بشکنند. سرانجام حتی ممکن است وارد ساختمان شوند و اگر ساختمان خالی باشد در آنجا اقامت گزینند و آتش درست کنند. یا یک پیاده رو را در نظر بگیرید، اگر مقداری زباله جمع شود، بزودی زباله های بیشتری جمع میگردد. نهایتاً، مردم کیسه های آشغال خود را در آنجا رها میکنند یا به ماشینها دستبرد زده میشود.

حل مشکلات وقتی که هنوز جزئی هستند، یک استراتژی موفق برای جلوگیری از خرابکاری میباشد. پنجره های شکسته را در مدت زمان کوتاهی (مثلاً یک روز یا یک هفته) تعمیر کنید. تمایل خرابکارها، برای شکستن پنجره‌‌‌ها یا آسیب بیشتر، بسیار کمتر خواهد شد.

در حقیقت در محیط کار نیز اگر ما منافذ و زمینه‌های بروز خطا/ خرابی/ حادثه را نادیده بگیریم، در حقیقت پنجره‌های شکسته در کارگاه و محیط کاری خود داریم. خرابی‌هایی پنهان را شناسایی کنید، خرابی‌های مزمن را نادیده نگیرید، علل ریشه‌ای خرابی‌ها را شناسایی کنید که همان پنجره‌های شکسته هستند.

برگردید به محل کارتان و در دفتر کارتان، در محیط کارگاهی، کارخانه و بر روی تجهیزاتتان تمامی پنجره‌های شکسته را شناسایی کنید و آنها را اصلاح کنید یا فعالیت‌های پیشگیرانه برای آنها تعریف کنید، وگرنه باید منتظر حوادث مرتبط با ایمنی و خرابی‌های اضطراری باشید.

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.

جایگاه RCA در تحلیل سوانح در مدیریت ایمنی

fukushima-daiichi-nuclear-plant-explosion

 

استفاده از متد های تحلیل علل ریشه ای خرابی ها ابتدا در واحدهای ایمنی مورد استفاده قرار گرفته و پس از محرز شدن اثربخشی این روش ها، جای خود را در مدیریت نگهداری و تعمیرات باز کرده است. آنچه که اکنون در ایران باب شده است استفاده از RCFA می باشد، در حالیکه می توان از این روش ها در خواستگاه اصلی آنها، یعنی مدیریت ایمنی نیز استفاده کرد.

وضعیت کنونی بررسی سانحه در ایران بدین صورت است که پس از وقوع سانحه، کمیسیون سانحه تشکیل شده و با برگزاری تعداد محدودی جلسه که بیشتر شبیه دادگاه می‌باشد، به دنبال مقصر اصلی سانحه میگردند. یافتن مقصر اصلی عمدتاً با مصاحبه هایی با افراد درگیر در سانحه و شاهدین ماجرا طبق صورت جلساتی انجام میگیرد. افرادی که در نوک پیکان سانحه بوده اند به نسبت خاصی مقصر شناخته میشوند و جریمه ای متناسب با درصد قصور افراد تعیین میگردد. در پروسه مذکور دو مشکل اساسی وجود دارد:

1)  یافتن علت اصلی سانحه طبق متد مشخص و استانداردی صورت نمیگیرد. در حالیکه هنگام استفاده از متدهای RCA به صورت سیستماتیک سانحه مورد کنکاش قرار میگیرد و با تمرکز بر بخشهای مختلف سانحه تمام جوانب سانحه مورد آنالیز قرار گرفته و از تاثیر گذاشتن سلایق شخصی افراد، عواطف و احساسات در ریشه یابی علل سانحه جلوگیری میکند.

2)  هنگامی که از متد خاصی برای آنالیز علت ریشه ای سانحه استفاده نمیشود، ظاهری ترین دلایل و خارجی ترین عوامل به عنوان عامل اصلی سانحه شناخته میشود. عمدتا کاربران و پرسنل درگیر در سانحه مورد بازخواست قرار گرفته و آنها را به عنوان مقصر شناسایی میکنند، و هیچوقت به لایه های پنهان که عمدتا دلایل ریشه ای سانحه نیز در همین لایه های پنهان میباشد وارد نمیگردند.

تکنیک ها و متدهای آنالیز دلیل ریشه ای خرابی و استفاده از این متدها در آنالیز دلیل ریشه ای باعث میشود به دو مشکل عمده فوق برخورد نکرده و دلیل ریشه ای سوانح شناسایی و با تعریف اقدام اصلاحی سعی بر برطرف کردن آن شود.

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.

 

تقابل RCM و RCFA

تقابل RCM و RCFA (نت مبتنی بر قابلیت اطمینان و آنالیز علت ریشه ای خرابی ها)