نظام آراستگي محيط كار 5S

نظام آراستگی محیط کار 5S

گام پاکیزه سازی در نظام آراستگی محیط کار 5S

5S_Shine-mpedia.ir

 

در پست های پیشین گام ساماندهی و نظم و آراستگی را بررسی کردیم. در این پست به بررسی و راهنمای اجرای گام به گام پاکیزگی در محیط کارگاهی را بررسی می کنیم.

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.

پاکیزه سازی در زبان های ژاپنی و انگلیسی به معنای زیر می باشد.

توضیح

انگلیسی

معنی

ژاپنی

تمیزکردن محیط کار و ابزار توسط خود کارکنان

Shine

پاکیزه سازی

Seiso

 

 

 

 

 

در جدول زیر نیز چک لیست و راهنمای اجرای پاکیزه سازی را ملاحظه می فرمائید.


هدف: برقراری یک محیط پاکیزه و ایمن

چک لیست پیاده سازی پاکیزه سازی

راهنمای اجرای گام به گام پاکیزه سازی

– قبل از اجرای پاکیزه سازی، ازمحل کار عکس بگیرید.

– یک روش بازرسی یکسان کنترل پیشرفت کار را طراحی کنید.

– پاکیزگی را به صورت گروهی به کارکنان توضیح داده و اهداف آن را تعیین کنید

– کارکنان را به بازبینی و ارزیابی محل کار خود عادت دهید.

– کار را با تمیزکاری وحذف عیوب کوچک شروع کنید.

– تا زمان اجرای کامل وظایف پاکیزه سازی، با تمامی کارکنان از محل کار بازرسی هایی را انجام دهید.

– لیست کاملی از محل هایی که باید تمیزکاری شوند تهیه و به تایید مدیریت برسانید.

– وظایف بازرسی چک لیست پاکیزه سازی را تهیه کنید.

– در محل کار به مقدار کافی مواد تمیزکننده داشته باشید.

– مسئولیت پاکیزه سازی و خود ارزیابی را به تمام کارکنان توضیح دهید.

– وظایف پاکیزه سازی را در میان تمام پرسنل به صورت چرخشی زمانبندی کنید.

– تقویم روزهاو زمان های پاکیزه سازی را در کارگاه نصب نمایید.

– برای تیم 5s سرپرستی را مشخص کنید تا بر مراحل اجرای پاکیزه سازی نظارت داشته باشد.

– برای پاسخ  به سوالات و حل مسائل پاکیزه سازی در دسترس باشید.

– روی اجرای وظایف اولیه و مهم پاکیزه سازی تمرکز بیشتری کنید.

– کارکنان وظایف پاکیزه سازی را در زمان اضافه کاری انجام دهند.

– در حین بازرسی چک لیست های مرتبط با پاکیزه  سازی را پر کنید.

– وظایف زمانبندی را ثبت کرده و از محل کار عکس بگیرید.

1 . اقدامات مقدماتی پاکیزه سازی

الف) کثیفی های مشهود در محیط کارگاه را برطرف کنید.

ب) زباله ها وخاکروبه ها را به صورت منظم  دفع کنید.

ج) لیستی از مواد آلوده کننده را جهت تفکیک و برطرف سازی تهیه کنید.

د) لیستی از محل هایی که باید روزانه چک شود تهیه نمایید.

2 . اجرای پاکیزه سازی

الف) حلال های غیر مضر را طبق دستورالعمل تهیه نمایید.

ب) مواد تمیزکننده را به درستی نگهداری نمایید.

ج) افرادی را جهت نگهداری مواد وتجهیزات مشخص نمایید.

د) اطمینان پیدا کنید از اینکه مواد تمیز کننده در دسترس خواهند بود.

3 . تقویم پاکیزگی

الف) تقویمی با تاریخ ها و زمان های کاری مشخص شده تهیه نمایید.

ب) جهت حذف تداخل های کاری، تاریخ ها و زمان های اجرای وظایف را به صورت چرخشی زمانبندی نمایید.

ج) برای آموزش کارکنان برنامه مناسبی داشته باشید.

د) چک لیست وظایف کاری کارکنان را تهیه کنید.

ه) تقویم را در محل کار نصب کنید تا به عنوان مرجع استفاده شود.


 

 

لیبل گذاری در انبار

لیبل گذاری های مختلف در انبار

Labels

 

یکی از بخش های ضروری در انجام نظام آراستگی محیط کار 5S اجرای آن در انبارها می باشد. برای این مهم نیاز به لیبل گذاری دقیق و گویا و قابل استفاده می باشد. شرکت camcode لیستی از لیبل های قابل تعریف در انبارها را تهیه کرده است که می توان برای الگوبرداری مفید باشد. این لیست شامل لیبل هایی در سطوح زیر آماده شده است:

1-     لیبل های کف انبار

2-     لیبل های قابل اسکن از دور

3-     لیبل های بر روی جعبه ها و طبق های قابل حمل در محیط انبار

4-     لیبل های جانمایی رک ها

5-     لیبل پالت های آلومینیومی

6-     علامت های متداول

 

این فایل را از لینک زیر دانلود فرمائید:

لیبل گذاری

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.

نظام آراستگی محیط کار 5S

راهنمای گام به گام اجرای نظم و آراستگی در نظام آراستگی محیط کار 5S

5S_Tools_drawer

.

در پست ساماندهی در نظام آراستگی محیط کار 5S اولین مرحله آن توضیح داده شد، در این پست دومین مرحله نظام آراستگی محیط کار یعنی نظم و آراستگی توضیح داده شده است. تعریف این فاز در سه زبان ژاپنی، انگلیسی و فارسی آمده است:

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.

معنی

انگلیسی

معنی

ژاپنی

قراردادن وسایل درجای مناسب جهت دسترسی سریع و آسان به ترتیب اولویت

Stabilize/

Set in order/ Straighten

نظم و آراستگی

Seiton

.

راهنمای اجرای گام به گام این فاز در محیط کار گاهی به شرح جدول زیر می باشد:

.

هدف : اختصاص مکان هایی مناسب برای تمامی مواد وتجهیزات محیط کارگاه

راهنمای اجرای گام به گام نظم و آراستگی

1 . ثبت خطرات، ابزارآلات و موجودی ها

الف) مواد را به صورت منظم برای علامت گذاری اولویت بندی کنید.

ب) اثربخشی فعلی علامت گذاری، ارزیابی شود.

ج) مواد هم نوع به صورت یکنواخت علامت گذاری شود.

د) دقت کنید تا علامت گذاری ها به سهولت قابل شناسایی باشند.

4 . علامت گذاری مواد پرکاربرد

الف) جهت اولویت‌بندی مواد ضروری، زمان‌های استفاده از آنها ثبت شود.

ب) مواد با درجه اولویت بالا را در نزدیکترین مکان به محل کار قرار دهید.

ج) محل‌های نگهداری ابزار آلات و موجودی ها به شکل مناسبی علامت گذاری شود.

د) مکان ابزارآلاتی که روی دیوار یا قفسه های عمودی قرار می گیرند از قبل مشخص شود.

2 . اطمینان از اینکه لوله ها و ابزار آلات به وضوح قابل شناسایی باشند.

الف) علامت گذاری لوله ها بر اساس مقرارت و استانداردها باشد.

ب) اندازه برچسب های علامتگذاری متناسب باشند.

ج) تأسیساتی که بلااستفاده و مشکل دار هستند را با علائم مناسب مشخص کنید.

 د) لوله ها و ابزار آلاتی که خطر آفرین هستند را مشخص کنید.

5 . اندازه علامتگذاری ابزار آلات و تجهیزات

الف) اطمینان حاصل کنید که برچسب ها با ویژگی ها و خصوصیات مواد مطابقت دارند.

ب) اندازه برچسب ابزار آلات چک شود.

ج) ابزار آلات با برچسب هایی علامت گذاری شوند که به سادگی  قابل شناسایی باشند .

 د) اطمینان حاصل نمایید که ابزار آلاتی که می توانند خطرآفرین باشند شناسایی شده باشند.

3 . مسائل ایمنی را به صورت مناسب مشخص کنید

الف) کدهای شناسایی و برچسب ها وعلائم استانداردسازی را مورد بررسی مجدد قرار دهید.

ب) اطمینان حاصل کنید که برچسب ها با ویژگی ها و خصوصیات مواد مطابقت دارند.

ج)برای اطمینان از مناسبب بودن محل مشخص شده برای مواد خطرناک خصوصیات و ویژگی های محل کار بازبینی شود.

د) خطرات مرتبط با کارکنان را مشخص و سوابق را ثبت کنید.

6 . بازبینی تجهیزات حفاظتی کارکنان

الف)  اطمینان از مطابقت با استاندارد “OSHA”

ب) از شرایط و قابلیت اطمینان تجهیزات حفاظتی کارکنان، اطمینان حاصل نمایید.

ج) اگر در موارد بالا مشکلی پیدا شد، ثبت و مشکل را برطرف کنید.

د) آموزش های مرتبط را برای انجام وظایف تمام کارکنان در نظر بگیرید.

نظام آراستگی محیط کار 5S

گام ساماندهی در نظام آراستگی محیط کار 5S

5s_sort_poster_P_3

اولین گام در نظام آراستگی محیط کار سورت و ساماندهی است. در این پست این فاز را بررسی می کنیم:

.

معنی

انگلیسی

معنی

ژاپنی

جداسازی مواد ضروری از غیرضروری و دور ریختن زباله ها و مواد غیرضروری

Sort

ساماندهی

Seiri

 .

.

گام اول : ساماندهی

.

 چک لیست و راهنمای اجرای آراستگی

 

هدف: کنار گذاشتن مواد غیرضروری محل کار

 
 

چک لیست اجرایی “5s“- ساماندهی

راهنمای اجرای گام به گام ساماندهی

 

– تهیه عکس از محل کار، قبل از اجرای 5s

– ثبت زمانبندی کار قبل از اجرای 5s.

– انتخاب فردی جهت چسباندن برچسب های قرمز.

– تهیه لیستی از کالاهای برچسب قرمزدار.

– ایجاد زمان و سازوکاری مناسب جهت مرتب سازی.

– محل نگهداری مواد برچسب قرمزدار ها (منطقه قرمز) نزدیک باشد.

– محل نگهداری مواد برچسب قرمزدار (منطقه قرمز) با رنگ مشخص علامتگذاری شود.

– به وسایل غیرضروری جهت حذف کردن از محیط کارگاه، برچسب قرمز بزنید.

– گزارش کار و لیست به روز شود.

– درنظر گرفتن انبار مرکزی برای مواد برچسب قرمزدار.

– انتقال منظم وسائل دارای برچسب قرمز از منطقه قرمز در کارگاه به اتبار قرمز(ضایعات) در انبار مرکزی.

– ثبت زمانبندی کارها.

1. آماده شدن برای نصب برچسب قرمز

الف) وسایل و مواد غیرضروری شناسایی کنید.

ب) برچسب قرمز زدن را هر چندوقت یکبار انجام دهید.

ج) موادی که کاربرد عملیاتی ندارند شناسایی نمایید.

 

2 . شروع عملیات اجرایی

الف) مواد دور ریختنی را مشخص کنید.

ب) برچسب های قرمز را، به آنها الصاق کنید.

ج) آیتم های دور ریختنی که برچسب قرمز دارند را، به محل از قبل تعیین شده در داخل محل کارگاه با حفظ مسائل ایمنی انتقال دهید.

د) اجازه دهید کارکنان مواد را بررسی و در صورت لزوم بازیابی کنند.

 

 

3 . منطقه قرمز در محیط کارگاهی

الف) برای مواد برچسب قرمزدار در هر محل کار، منطقه ای اختصاص داده شود.

ب) از داشتن فضای کافی و در دسترس برای نگهداری موقت این مواد اطمینان حاصل نمایید.

ج) برای جلوگیری از سردرگم شدن کارکنان با استفاده از نوارهای رنگی، سطوح را علامتگذاری نمایید.

د) تاریخ انقضاء نگهداری مواد در منطقه قرمز را مد نظر قرار دهید و طبق برنامه زمانبندی شده منتقل کنید.

 ه) مواد را به دو گروه ” استفاده به ندرت ” و  “موادبلااستفاده ” تقسیم کنید.

4 . انبار مرکزی مواد برچسب قرمز دار

الف) برای مواد برچسب قرمزدار محیطی را در انبار مرکزی اختصاص داده دهید.

 ب) از داشتن فضای کافی و در دسترس برای نگهداری موقت این مواد اطمینان حاصل نمایید.

ج) با استفاده از نوار رنگی، سطوح را علامتگذاری نمایید.

د) تاریخ انقضاء نگهداری مواد مد نظر قرار گیرد و طبق برنامه زمانبندی شده از انبار بیرون گردند.

ه) مواد را به دو گروه ” استفاده به ندرت ” و “موادبلااستفاده ” تقسیم کنید.

 

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.


فعالیت‌های پیشگیرانه

تئوری پنجره شکسته و فعالیت‌های پیشگیرانه

Broken-window

 

 

به چند سوال زیر فکر کنید؟ این سوالات را در محیط‌های کارگاهی و در میان پرسنل نت زیاد می‌شنوید:

1-     آیا این همه دردسر برای ایجاد نظام آراستگی محیط کار(5S) ارزش و بازدهی دارد؟

2-   این همه تاکید بر نظام آراستگی میز و دفتر بنده در حقیقت توهین به شعور ماست، یعنی خودمان نمی‌توانیم نظم و ترتیب دفتر خودمان و کارگاهمان را تشخیص دهیم؟

3-     بعد از بیست سال سابقه کار اینقدر خبره کار شده‌ایم که نیاز به هیچ ابزار ایمنی نداریم.

4-     پیشگیری از وقوع حادثه با چه هزینه‌ای؟ در حقیقت هر زمانی اتفاق و حادثه‌ای در کارگاه اتفاق افتاد خودمان رفع و رجوع می‌کنیم.

5-     از زمان نصب این تجهیز من اپراتور آن بوده‌ام و تعمیراتش را انجام داده‌ام، نیاز به این همه کار اضافی نیست. (PM و PdM)

خوب، به این تئوری توجه کنید:

در سال 1960 نیویورک یکی از بدترین شهرها از لحاظ جرم و جنایت بود. 2 روانشناس بر روی میزان جرم در ایستگاه‌های متروی نیویورک شروع به مطالعه کردند. دریافتند عمده کسانی که بدون بلیت وارد مترو می‌شوند و در ایستگاه‌ها ایجاد مشکل می‌کنند، از پنجره‌های شکسته ایستگاه‌ها وارد مترو شده‌اند.

ساختمانی را با تعدادی شیشه شکسته در نظر بگیرید. اگر پنجره ها تعمیر نگردند باعث توجه خرابگرها میشوند تا تعداد بیشتری از پنجره ها را بشکنند. سرانجام حتی ممکن است وارد ساختمان شوند و اگر ساختمان خالی باشد در آنجا اقامت گزینند و آتش درست کنند. یا یک پیاده رو را در نظر بگیرید، اگر مقداری زباله جمع شود، بزودی زباله های بیشتری جمع میگردد. نهایتاً، مردم کیسه های آشغال خود را در آنجا رها میکنند یا به ماشینها دستبرد زده میشود.

حل مشکلات وقتی که هنوز جزئی هستند، یک استراتژی موفق برای جلوگیری از خرابکاری میباشد. پنجره های شکسته را در مدت زمان کوتاهی (مثلاً یک روز یا یک هفته) تعمیر کنید. تمایل خرابکارها، برای شکستن پنجره‌‌‌ها یا آسیب بیشتر، بسیار کمتر خواهد شد.

در حقیقت در محیط کار نیز اگر ما منافذ و زمینه‌های بروز خطا/ خرابی/ حادثه را نادیده بگیریم، در حقیقت پنجره‌های شکسته در کارگاه و محیط کاری خود داریم. خرابی‌هایی پنهان را شناسایی کنید، خرابی‌های مزمن را نادیده نگیرید، علل ریشه‌ای خرابی‌ها را شناسایی کنید که همان پنجره‌های شکسته هستند.

برگردید به محل کارتان و در دفتر کارتان، در محیط کارگاهی، کارخانه و بر روی تجهیزاتتان تمامی پنجره‌های شکسته را شناسایی کنید و آنها را اصلاح کنید یا فعالیت‌های پیشگیرانه برای آنها تعریف کنید، وگرنه باید منتظر حوادث مرتبط با ایمنی و خرابی‌های اضطراری باشید.

شما می توانید با ذکر نام منبع (سایت دانشنامه نت) و لینک سایت (www.mpedia.ir) این مطلب را باز نشر دهید.

نظام آراستگی محیط کار

فواید اجرای نظام آراستگی محیط کار یا همان 5S