شماره هشتم مجله اطمینان با محوریت آنالیز علل ریشه ای (RCA)

شماره هشتم مجله اطمینان در سال سوم انتشار خود با موضوع محوری آنالیز علل ریشه ای RCA منتشر گردید. با توجه به غنای مطالب این شماره و تمرکز بر موضوع خاص آنالیز علل ریشه ای، این شماره قطعاً می تواند منبع مفیدی برای این موضوع باشد. آنالیز علل ریشه ای گر چه با هدف اصلی پیدا کردن علت ریشه ای خرابی در علم نگهداری و تعمیرات استفاده می گردد، اما از آن برای حل ریشه ای هر مساله ای چه خرابی، چه مسائل ایمنی و هر مساله ای که ماهیت علت و معلولی دارد، می توان استفاده کرد.

فهرست مطالب منتشر شده در شماره هشتم مجله اطمینان

1- چند گزاره نادرست درباره آنالیز علل ریشه‌ای (RCA)، سید مجتبی حسنیان، مدیر مسئول و صاحب امتیاز مجله

2- تعهد مدیریت ارشد، اصل اول فرهنگ سازی در تحلیل علل ریشه ای!، مهندس رزگار جهاندیده، سردبیر مجله

3- آشنایی با مفاهیم اولیه در تحلیل های خرابی، مهندس جمشید معصومیان

4- چرا باید به تحلیل ریشه‌ای عیوب توجه نمود؟، مهندس سمیه اکرااحمدثانی

5-مقایسه روش‌ها و ابزارهای آنالیز علل ریشه‌ای، مهندس سید سهند سبطی

6- عمیق‌تر شدن در ریشه‌یابی علت حوادث، شش گام فراتر از 5 چرا، مهندس بابک فاضل بخششی

7- مقدمه ای بر فرآیند کار RCA پیش اقدام، مهندس غلامرضا کاظمی

8- داستان تحلیل خرابی، مهندس رحمان آسیابان

9- ارکان اثربخش در اجرای روش‌های تجزیه و تحلیل علل ریشه‌ای خرابی‌های تجهیزات RCFA، مهندس ناصر جلالی

10- پیاده‌سازی آنالیز تحلیل و ریشه‌یابی خرابی‌های((RCFA‌ با هدف کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات، مهندس عادل دلفی

11- تئوری RCA و تجربه‌ای دست‌اول در کشوری صنعتی، مهندس اردوان شیرازی راد

12- اهمیت داده‌های تاریخچه‌ای نت در تحلیل ریشه‌ای خرابی، مهندس بابک فاضل بخششی

13- مروری بر آنالیز علل ریشه‌ای در نگهداری مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM)، مهندس حسین عرب

در ادامه سخن مدیر مسئول مجله را مشاهده می کنید:

چند گزاره نادرست درباره آنالیز علل ریشه‌ای (RCA)

سید مجتبی حسنیان

mojtaba.hassanian@gmail.com

• RCA همانند دیگر سیستم های نت بازگشت سرمایه درازمدت دارد.

این گزاره شاید برای دیگر سیستم های نت درست باشد اما در RCA می توان به بازگشت سرمایه کوتاه مدت امید داشت و همین نکته است که RCA را برای مشاوران بسیار جذاب کرده است. در کشور ما که نرخ ماندگاری مدیران در سازمان‌ها کمتر از دو سال است، اگر شما مشاور نت باشید تنها با اجرای RCA و RCFA می‌توانید بازگشت سرمایه را به مدیران نشان دهید و حمایت آن ها را برای پیاده سازی بقیه سیستم های نت جلب نمائید.

• شواهد موجود در وضعیت فعلی برای RCA کافی است.

برای یک RCA کامل باید فراتر از شواهد و جزئیات موجود برویم و باید برگردیم به خارج از دوره عمر تجهیز در زمان نگهداری و تعمیرات. آقای نلمز این موضوع را در جمله‌ای به خوبی بیان کرده‌اند:

«اگر شما واقعاً می‌خواهید به دلیل ریشه‌ای برسید، باید در دوره عمر شخص، دوره عمر والدین شخص، اجداد شخص و الی آخر تا آدم و حوا جستجو و کنکاش کنید.»

• RCA یک ابزار است.

به گفته آقای Sam McNair آنالیز علل ریشه‌ای ابزار نیست، بلکه یک فرایند است و اینگونه مثال می‌زند: فرض کنید برای اورهال موتور ماشین جعبه ابزار کاملی دارید اما نحوه استفاده از آن را ندارید، افراد آموزش دیده ندارید، مراحل انجام کار دقیق و شفاف نیست و مبتنی بر روش اجرایی مشخص کار انجام نمی‌شود، آیا شما اورهال موتور ماشین را به این افراد می‌دهید؟! قطعاً خیر و این تفاوت ابزار و فرایند است.

• یک روش RCA برای تمام مشکلات جواب می دهد.

این گزاره در حالت کلی درست است و مناسب است که سازمان یک روش را به عنوان روش مادر انتخاب کند و از آن تبعیت کند اما مطالعات (ر.ک. مقاله مهندس سبطی در این شماره) نشان می دهد که برخی از روش ها برای برخی از مساله ها بهتر جواب می‌دهد.

• تحلیل خرابی همان تحلیل علل ریشه ای خرابی است.

این‌دو تفاوت دارند، در RCA و یا RCFA به دنبال سطوح ریشه‌ای علل خرابی می‌گردیم و حال آنکه تحلیل خرابی کلی‌تر و عمومی‌تر و تکینک‌های آن نیز فراگیرتر است.

• علت‌های بیشتری شناسایی شود، تحلیل کامل‌تر است.

این هم تله‌ای است که باعث از دست رفتن زمان در RCA می‌شود. اصل اجرا است، همیشه فکر کردن از اجرا کردن آسان‌تر است و چه در RCM و چه در RCA پرونده‌های این پروژه‌های بهبود را باید بست و سریع‌تر وارد فاز اجرایی شد.

• برای تمام خرابی ها RCFA کنید.

این هم نادرست است. شما منابع محدودی از جنس زمان و سرمایه دارید و باید انتخاب کنید و اولویت‌بندی کنید. فرایند RCA باید به مرحله برنامه اجرایی، تخصیص منابع و اقدامات اجرایی برسد و سراغ RCA بعدی بروید.

• اگر RCM انجام دهید نیاز به RCA ندارید.

این دو می توانند مکمل همدیگر در ارتقاء سیستم های نت باشند و داشتن هر دو برای رسیدن به موفقیت لازم است هرچند نشان دادن نتایج و بازگشت سرمایه به مدیریت در RCA به نسبت RCM کوتاه‌تر، کم‌هزینه‌تر و راحت‌تر است.